Lichen planus is een langdurige ziekte, die de mond en soms andere delen van het lichaam kan beïnvloeden. Wanneer het in uw mond verschijnt, wordt het ‘orale lichen planus’ genoemd. Het kan uit zichzelf verschijnen of als onderdeel van een ziekte die andere delen van uw lichaam beïnvloedt. Orale lichen planus komt meestal voor vanaf middelbare leeftijd en meer vrouwen dan mannen krijgen het.
Lichen planus manifesteert zich op diverse manieren. De meest voorkomende symptomen zijn witte vlekken op de binnenkant van uw mond (meestal uw wangen, tong en tandvlees). Deze doen meestal geen pijn, maar soms kan er roodheid, zweervorming of (zeer zelden) blaarvorming optreden. Hierbij kan het pijnlijk zijn om warm of gekruid voedsel te eten.
We kennen de oorzaak van lichen planus bij de meeste patiënten niet. Het kan een teken zijn van een lichte zwakte in het immuunsysteem (afweer) van het lichaam, maar patiënten met lichen planus hebben meestal geen andere problemen. In bepaalde gevallen wordt het veroorzaakt door een reactie op medicijnen zoals bepaalde pijnstillers, diabetische behandelingen, medicijnen tegen hoge bloeddruk, bètablokkers, goud of penicillamine. Orale lichen planus lijkt niet te worden veroorzaakt door een infectie, en het is niet genetisch. Emotionele stress, pittig eten of citrusvruchten kunnen vaak de symptomen verergeren.
De diagnose wordt gesteld na zorgvuldig onderzoek door een specialist. Het uiterlijk en de symptomen van orale lichen planus kunnen lijken op die van sommige andere aandoeningen, dus een biopsie is meestal benodigd om zeker te zijn van de diagnose. Een biopsie is een zeer eenvoudige procedure, uitgevoerd onder plaatselijke verdoving, waarbij een klein stukje weefsel uit de mond wordt verwijderd om vervolgens nauwkeurig onderzocht te worden. Het gebied geneest doorgaans binnen 7 tot 10 dagen.
Meestal behoeft orale lichen planus enkel behandeling indien er sprake is van pijnlijke symptomen. Soms klagen patiënten met niet pijnlijke witte plekken over een lichte ruwheid van de binnenkant van de mond, echter behoeft dit meestal geen behandeling. Indien behandeling wel geïndiceerd is, bestaat dit vaak uit het aanbrengen van een corticosteroïdencrème op het aangedane gebied. Soms kunnen andere behandelingen benodigd zijn, zoals de lokale toepassing van immunosuppressiva. Zeer zelden zal een corticosteroïde of een ander vergelijkbaar medicament moeten worden ingenomen. Het is belangrijk om het advies van uw tandheelkundig team op te volgen. Denk hierbij aan zaken die vermeden dienen te worden om de afwijking niet te verergeren, zoals gekruid voedsel en zaken waar u allergisch voor bent. Uw tandarts kan u ook verwijzen naar uw arts of een specialist voor verder onderzoek.
Over het algemeen verdwijnt orale lichen planus nooit geheel. Patiënten zullen gewoonlijk witte vlekken blijven houden aan de binnenzijde van de mond. Behandeling zal de pijn in de meeste gevallen wel verminderen.
Er kan een verband zijn tussen orale lichen planus en mondkanker. Ongeveer 1 tot 3 procent van de patiënten die al langer last hebben van lichen planus, kunnen mondkanker krijgen. De exacte relatie tussen orale lichen planus en kanker is niet geheel vastgesteld.
De oorzaak is meestal onbekend, hierdoor is het onmogelijk om orale lichen planus te voorkomen. Om het risico van ernstige ziekte aan de binnenkant van uw mond te beperken, kunnen de volgende maatregelen worden genomen:
Het advies is om uw tanden en tandvlees ook regelmatig te laten controleren door een tandarts, zodat eventuele veranderingen aan de binnenzijde van uw mond tijdig kunnen worden opgemerkt.
